Εισαγωγή

Ε. ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ

1. Διαπολιτισμικές παιδαγωγικές πρακτικές στη διδασκαλία

Η Ελισάβετ Ιωαννίδου αναφέρεται σε ένα πρόγραμμα διαδικασίας με θέμα «Τα δικαιώματα του ανθρώπου...» που ανέπτυξε με τους μαθητές της Β΄ Λυκείου κατά τη διδασκαλία της «Αντιγόνης» του Σοφοκλή, με κύρια επιδίωξη την ευαισθητοποίηση των εμπλεκομένων στα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα κείμενα που χρησιμοποιούνται, οι δραστηριότητες και οι αλληλεπιδράσεις που αναπτύσσονται συμβάλλουν στην προσέγγιση του κειμένου της «Αντιγόνης» από τη σκοπιά της εκπαίδευσης για τα δικαιώματα του ανθρώπου.

2. Καινοτομίες στη λειτουργία του σχολείου και στη σχολική ζωή

Ο Ηλίας Μαυροματίδης παρουσιάζει το πρόγραμμα που αναπτύχθηκε στο πολυπολιτισμικό σχολείο που εργάζεται με τον τίτλο «Βελτίωση της διαπολιτισμικής ευαισθησίας μέσω προγράμματος αυτοαξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου». Στο σχολείο του συγκροτήθηκαν μαθητικοί όμιλοι/ομάδες (αθλητικοί, περιβαλλοντικός, τέχνης, εθελοντισμού κ.λπ.), αποτελούμενοι από αλλοδαπούς και ημεδαπούς μαθητές και μαθήτριες, οι οποίοι ανέπτυξαν επί διετία σχολική και εξωσχολική δραστηριότητα και επέτυχαν την ανάδειξη και καλλιέργεια των ιδιαίτερων ικανοτήτων των συμμετεχόντων, τη γνώση του πολιτισμού των αλλοδαπών μαθητών, τον διάλογο και τη συνεργασία, τη διαπολιτισμική ευαισθησία και την ισότιμη διαμαθητική επικοινωνία.

Η Αλεξάνδρα Μητσιάλη παρουσιάζει ένα διαπολιτισμικό διεπιστημονικό πρόγραμμα διαδικασίας με θέμα «Είμαστε μια πολυεθνική σχολική κοινότητα. Ο πολιτισμός μας ενώνει», το οποίο ανέπτυξε με τους μαθητές και τις μαθήτριές της και παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του σχολείου. Οι πρακτικές που εφαρμόστηκαν επέτρεψαν την έκφραση των ιδιαίτερων ταλέντων, της φαντασίας και της δημιουργικότητας, εισήγαγαν τη μητρική γλώσσα και τον πολιτισμό όλων των εμπλεκομένων αλλά και τον παγκόσμιο πολιτισμό μέσα από την ποίηση, τη μουσική, τη ζωγραφική και τον χορό.

3. Καινοτόμες διδακτικές-μεθοδολογικές πρακτικές στη διδασκαλία των μαθημάτων και στις εξωδιδακτικές και εξωσχολικές δραστηριότητες

Η Ειρήνη Αντωναράκου παρουσιάζει τρία σχέδια εργασίας υπό τον τίτλο «Ο Ναβίντ, τα δύσκολα και ο Παπαδιαμάντης», που ανέπτυξε με συναδέλφους και ομάδες μαθητών και μαθητριών (μετανάστες, πρόσφυγες, ομογενείς) της Α΄ και Β΄ λυκείου από 20 χώρες, χρησιμοποιώντας ποικίλα παιδαγωγικά κείμενα και πρακτικές. Αξιολογώντας τις δράσεις η συγγραφέας σημειώνει ότι μειώθηκε η σχολική διαρροή, ελαττώθηκε η βία, αναπτύχθηκε αλληλεγγύη μεταξύ των μαθητών από διαφορετικούς πολιτισμούς αλλά και κουλτούρα συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών του σχολείου.

Ο Νεκτάριος Κολετζάκης και η Δήμητρα Τζανετάκη παρουσιάζουν το πρόγραμμα σύντομης παρέμβασης με θέμα «Κινηματογράφος στην εκπαίδευση: διδακτική παρέμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα» σε μαθητές και μαθήτριες ηλικίας 15-16 ετών με ελληνική, αλβανική και βουλγαρική καταγωγή. Την προβολή μιας ταινίας που εστιάζει στην ετερότητα ακολούθησαν δραστηριότητες στην ολομέλεια ή σε ομάδες με τις οποίες προσεγγίστηκαν προβλήματα κοινωνικού αποκλεισμού και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Κλείνοντας, ευελπιστούμε ότι ο τόμος αυτός θα συνδράμει στη διάχυση της συσσωρευμένης αυτής παιδαγωγικής εμπειρίας και ότι οι καλές πρακτικές που ακολουθούν θα δώσουν τη δυνατότητα σε όλους μας -εκπαιδευτικούς και επιστήμονες παιδαγωγούς- να στοχαστούμε και να αναπτύξουμε έναν γόνιμο διάλογο αναφορικά με τη βελτίωση του σύγχρονου ελληνικού πολυπολιτισμικού σχολείου, έναν διάλογο ο οποίος μπορεί να επιδράσει ποικιλοτρόπως στην πράξη αλλά και στη θεωρία.