Πολιτισμός, έθνος και φύλο: αξιολογώντας και ενισχύοντας τα διαπολιτισμικά χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού υλικού

1. Εισαγωγή

Η σημασία του εκπαιδευτικού υλικού ως εργαλείου μάθησης είναι προφανής. Στο κείμενο αυτό προσπαθούμε να εξετάσουμε μια πλευρά των χαρακτηριστικών του: τον τρόπο με τον οποίο στο πλαίσιο του διδακτικού υλικού αναπαράγονται ή τίθενται υπό διαπραγμάτευση στερεότυπες εικόνες για το έθνος, τον πολιτισμό και το φύλο. Η πρόθεσή μας είναι να παρέχουμε στον εκπαιδευτικό ιδέες και προτάσεις ώστε να αξιολογεί το διαθέσιμο εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιεί στην τάξη του και ιδιαίτερα με πολιτισμικά ανομοιογενείς ομάδες μαθητών, όπως επίσης και αυτό για την ελληνική ως δεύτερη ή ξένη γλώσσα, από την άποψη των πολιτισμικών του αναφορών και των επιλογών του σε θέματα ταυτότητας (εθνικής, πολιτισμικής, φύλου κ.ο.κ.). Να υιοθετεί, επίσης, μια στάση κριτικού στοχασμού ως προς τα «αφανή» στερεότυπα κάθε είδους που ενδέχεται να υπάρχουν στο εκπαιδευτικό υλικό, να χειρίζεται «εργαλεία» αξιολόγησής του, όπως η ανάλυση περιεχομένου και τα κριτήρια αξιολόγησης, και να καλλιεργεί τις δεξιότητες αποδόμησής τους. Να σχεδιάζει, τέλος, και να δημιουργεί πρωτότυπο εκπαιδευτικό υλικό και βιωματικές δραστηριότητες διαπολιτισμικής μάθησης, λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών του, να εφαρμόζει αυτό το υλικό και να το αξιολογεί συνεχώς, αξιοποιώντας την ανατροφοδότηση συναδέλφων και μαθητών.