Basic HTML Version
A´ ΜΕΡΟΣ
|
Το μουσείο ήταν τέλειο!
10
2. Κλειδιά για τη διαπολιτισμική διάσταση στην εκπαίδευση
Στις μέρες μας, η έννοια της «διαπολιτισμικής εκπαίδευσης» ή, καλύτερα, της «διαπολιτισμικής διάστασης στην εκπαίδευση» έχει πλέ-
ον αποκτήσει δυναμική σημασία. Με τον όρο αυτό δεν αναφερόμαστε μόνο στη συνάντηση των πολιτισμών και δεν περιοριζόμαστε στο
περιγραφικό επίπεδο, αλλά επεκτεινόμαστε και στο επίπεδο κατανόησης, καθώς και στην προσπάθεια να συναντηθεί η κουλτούρα του
καθενός μας με εκείνη του «άλλου», που είναι εξ ορισμού ανομοιογενής. Αυτό, μεταξύ άλλων, προϋποθέτει:
¢
εναντίωση μέσω της καθημερινής παιδαγωγικής πρακτικής σε κάθε μορφή διάκρισης και σε κάθε είδους στερεοτυπική
ιεράρχηση του διαφορετικού
¢
εντοπισμό προκαταλήψεων όχι μόνο σε ατομικό επίπεδο (= ατομική παθολογία) όσο, κυρίως, σε κοινωνικό
¢
συστηματικά σχεδιασμένη επικοινωνία με το διαφορετικό, γιατί η απρογραμμάτιστη μπορεί να εδραιώσει τα αρνητικά
στερεότυπα ή να οδηγήσει μεν σε διαπροσωπικές σχέσεις, αφήνοντας όμως όλα τα άλλα ανέπαφα
Έτσι, διαπολιτισμικότητα στην εκπαίδευση δεν είναι απλώς η διδασκαλία των μειονοτικών γλωσσών ούτε η δημιουργία μειονοτικών
σχολείων ή φροντιστηριακών τάξεων ούτε η εισαγωγή ενός διακριτού μαθήματος. Είναι η αναμόρφωση ολόκληρου του εκπαιδευτικού
συστήματος, της σχολικής κουλτούρας και των μεθόδων διδασκαλίας. Αυτό που ξεχωρίζει τη διαπολιτισμική προσέγγιση είναι ότι δίνει
προτεραιότητα στην αλληλεπίδραση και τις αμοιβαίες σχέσεις και επιρροές. Χαρακτηρίζεται από τη μετάβαση από ένα ιεραρχικό σύ-
στημα στη δημιουργία δικτύων: οι κουλτούρες αλληλεπιδρούν και αλληλοεμπλουτίζονται μέσω δικτύων. Μακροπρόθεσμος στόχος της
είναι η προώθηση της ενεργητικής ανοχής.
Υπό το πρίσμα αυτό είναι σκόπιμο:
¢
να επιδιώκεται η ολιστική προσέγγιση της εκπαιδευτικής πράξης
¢
να έχει το κάθε σχολείο συγκεκριμένη «πολιτική» τέτοια, που να διασφαλίζεται η συνεργασία μεταξύ των διδασκόντων
¢
να εφαρμόζεται, όπου και όποτε αυτό είναι δυνατό, η συνδιδασκαλία (team teaching)
¢
να αξιοποιούνται δημιουργικά οι τυχόν «ρηγματώσεις» του συστήματος, δηλαδή η απουσία συγκεκριμένων προβλέψε-
ων και ρυθμίσεων, καθώς και οι τυχόν καινοτόμες δράσεις (π.χ. σχέδια εργασίας, Τοπική Ιστορία, διαθεματικότητα,
Αγωγή Υγείας και Καταναλωτή, σχολικές γιορτές).
3. Μουσειακή αγωγή και διαπολιτισμική διάσταση
Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι η
κουλτούρα
αποτελεί βασικό πλαίσιο για τη συμπεριφορά, εφόσον καθορίζει τις κατευθυ-
ντήριες γραμμές, γραπτές και άγραφες, που αποσκοπούν στη διαμόρφωση των σχέσεων αφενός ανάμεσα σε ομάδες ανθρώπων
και αφετέρου ανάμεσα σ’ αυτές και τον κόσμο. Η αναγνώριση των πολιτισμικών διαφορών αναφέρεται απλώς στις διαφορές που
υπάρχουν μεταξύ των ανομοιογενών ομάδων. Η ενσωμάτωση (integration), όμως, δεν επιτυγχάνεται μόνο με τη φυσική παρουσία
διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων στο ίδιο σχολείο∙ αντίθετα, είναι αποτέλεσμα συνειδητής και καλά σχεδιασμένης προσπάθειας,
ιδιαίτερα των εκπαιδευτικών της τάξης.